Światowy Dzień Schizofrenii – przeciw stygmatyzacji i wykluczeniu.

Dziś – 24 maja – przypada Światowy Dzień Schizofrenii. Jego ideą jest podnoszenie świadomości na temat tej ciężkiej i stygmatyzującej choroby. Ciągle bowiem w opinii publicznej jest ona postrzegana w sposób, który podsyca obawy przed osobami nią dotkniętymi piętnując je i utrudniając i tak niełatwe życie.

Nawet co setna osoba

Schizofrenia dotyka ok. 1 na 100 osób na świecie, czyli w sumie ok. 80 mln pacjentów[1]. W większości przypadków towarzyszy pacjentowi przez całe życie. W przypadku mężczyzn rozpoznawana jest wcześniej niż u kobiet – pierwszy epizod psychotyczny występuje u nich zazwyczaj ok. 20.-25. roku życia. Kobiety doświadczają tego epizodu nieco później, ok. 32.-34. r.ż.[2]

Remisja i nawrót

Choroba przebiega z okresami nawrotów, zaostrzeń objawów i remisji. Charakteryzuje ją występowanie ostrych epizodów psychotycznych, w czasie których dochodzi do zaburzeń myślenia wpływających na język, postrzeganie rzeczywistości i emocje chorego[3]. Tzw. pozytywne objawy choroby (zaburzenia mowy, omamy, urojenia) są łatwo zauważalne dla osób trzecich. Jednak szczególnym wyzwaniem są objawy negatywne, które przejawiają się utratą energii życiowej, motywacji do działania czy też zdolności do przeżywania i wyrażania emocji. Objawy te często są bagatelizowane, tłumaczone lenistwem czy też charakterem chorego. Potencjalnie „nieszkodliwi”, wycofani pacjenci wymagają jednak większej uwagi i opieki. W przeciwieństwie do reszty cierpiących na schizofrenię, grupa pacjentów z przeważającymi i z przetrwałymi objawami negatywnymi ma gorsze rokowanie, a chorzy ci są także częściej oporni na leczenie. Pacjenci wymagają stałej mobilizacji, zachęty, przypominania o podstawowych czynnościach do wykonania – w tym o konieczności wstania z łóżka, wykonania podstawowych zabiegów higienicznych, zjedzenia posiłku i zażycia leków. Nie doświadczają także okresów spektakularnych remisji, które pozwalałyby na podjęcie pracy lub funkcjonowanie zbliżone do tego sprzed okresu manifestacji choroby. Osoby, które zachorowały w młodości, nie mając wyrobionej rutyny samodzielnego funkcjonowania, nie skończą studiów, nie rozpoczną pracy zawodowej, a także nie nawiążą żadnych bliskich relacji z drugim człowiekiem⁴.

Obciążenie dla chorego i bliskich

Schizofrenia to choroba, której doświadcza nie tylko pacjent, ale cała jego rodzina. Nasilające się objawy mogą powodować wykluczenie opiekunów i ograniczać ich obecność w pracy, co niesie za sobą szerokie konsekwencje[4]. Według międzynarodowych badań przeprowadzonych przez Gedeon Richter jednym z najczęstszych problemów jest brak rzetelnych informacji o chorobie. Do tego 6 na 10 krewnych osoby dotkniętej schizofrenią ma trudności z utrzymaniem pracy, a sytuacja finansowa prawie co drugiej chorującej osoby znacznie się pogarsza¹.

[1] World Schizophrenia Day – May 24 th , 2023 – materiał przygotowany przez Gedeon Richter.

[2] Schizofrenia skazuje chorych na życie w ukryciu – można to zmienić – Puls Medycyny – pulsmedycyny.pl

[3] 10 września – Dzień Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię (medicalpress.pl)

[4] Zmieńmy obraz schizofrenii. Światowy Dzień Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię – niepelnosprawni.pl