Czy kobiety w ciąży i karmiące piersią mogą szczepić się na COVID-19?

Z powodu braku badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania szczepionek przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 u kobiet w ciąży i karmiących piersią nie ma oficjalnych zaleceń na temat szczepień w tych grupach. Jednak kobietom w ciąży lub karmiącym należącym do grup podwyższonego ryzyka zagraniczni eksperci zalecają rozważenie decyzji o szczepieniu (1).   Kobiety w ciąży należą do grupy ryzyka […]

Z powodu braku badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania szczepionek przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 u kobiet w ciąży i karmiących piersią nie ma oficjalnych zaleceń na temat szczepień w tych grupach. Jednak kobietom w ciąży lub karmiącym należącym do grup podwyższonego ryzyka zagraniczni eksperci zalecają rozważenie decyzji o szczepieniu (1).

 

Kobiety w ciąży należą do grupy ryzyka ciężkiego przebiegu COVID-19. Nie należy więc odmawiać możliwości szczepienia kobietom w ciąży należącym do grup objętych priorytetem szczepień [4,5]. Dotyczy to w szczególności kobiet ciężarnych należących do grupy ryzyka zakażenia SARS-CoV-2 ze względu na pracę w służbie zdrowia lub choroby współistniejące (1). Takie stanowisko podzielają Advisory Committee on Immunization Practices (Komitet ds. Szczepień Ochronnych), American College of Obstetricians and Gynecologists oraz Society for Maternal-Fetal Medicine(4). Na razie brakuje oficjalnych zaleceń w tej sprawie ze strony Ministerstwa Zdrowia, jak również Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników.

Choć badania kliniczne szczepionek przeciwko koranawirusowi nie obejmowały kobiet w ciąży, to jednak Centers for Disease Control and Prevention (Amerykańskie Centrum Ochrony i Zapobiegania Chorobom) pozostawia decyzję o zaszczepieniu kobietom. Zaleca się aby decyzję o tym czy się zaszczepią czy nie, podjęły po konsultacji z lekarzem, który  uwzględni i rozważy indywidualne korzyści i ryzyko związane ze szczepieniem przeciwko zakażeniu wirusem SARS-CoV-2

Co obecnie wiadomo na temat wpływu szczepionki przeciw Covid-19 na przebieg ciąży? Choć protokoły badań klinicznych nad bezpieczeństwem i skutecznością szczepionek mRNA na COVID-19 nie obejmowały kobiet w ciąży, to w grupie badanych znalazły się kobiety, które przyjęły szczepionkę nie wiedząc, że są w ciąży. Obecnie CDA i FDA monitorują ich stan i przebieg ciąży. Dotychczas nie zaobserwowano żadnych sygnałów świadczących o tym, że przyjęcie szczepionki może mieć wpływ na przebieg ciąży i zdrowie płodu(1).

Z kolei w badaniach na szczurach, które otrzymały szczepionkę Moderna COVID-19 przed ciążą lub w trakcie jej trwania, nie stwierdzono działań niepożądanych zagrażających ciąży. Podobne badania prowadzi obecnie producent drugiej szczepionki mRNA Pfizer-BioNTech (1). Badania kliniczne obejmujące kobiety w ciąży mają rozpocząć się wkrótce, być może wówczas będziemy dysponować szerszą wiedzą w tym zakresie.

Jak podaje Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny (…) obawa przed połączeniem obcego DNA lub RNA z naszym własnym genomem i jego zmianą jest nieuzasadniona, w sytuacji kiedy codziennie mamy kontakt z ogromną ilością obcego DNA i RNA innych organizmów. Na przykład spożywamy DNA i RNA w naszym pożywieniu. Ponadto w naszych ciałach żyją miliardy mikroorganizmów, takich jak bakterie i grzyby, które kolonizują różne powierzchnie, tj. skóra i przewód pokarmowy. Co więcej, u osób, które przeszły transfuzję krwi lub przeszczepy narządów, naukowcy nie zaobserwowali integracji DNA dawcy z DNA biorcy, nie mówiąc już o jego zmianie. Rzeczywiste ryzyko związane z przyjęciem szczepionki jest nieznane, dlatego eksperci pozostawiają decyzję o szczepieniu ciężarnym. Jednak decyzja o zastosowaniu szczepionki u kobiet w ciąży powinna być zawsze podjęta w ścisłej konsultacji z lekarzem, po rozważeniu korzyści i ryzyka (3).

Kobietom, które zdecydują się na szczepienie zaleca się dalsze stosowanie zasad profilaktyki: noszenie maseczek, zachowanie dystansu społecznego, mycie i dezynfekowanie rąk oraz unikanie tłumów(1).

A co z kobietami karmiącymi piersią? Podobnie jak w przypadku kobiet w ciąży, nie ma obecnie danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania szczepionki mRNA w tej grupie oraz wpływu szczepionki na produkcję mleka i zdrowie karmionego piersią niemowlęcia. W tym przypadku eksperci CDC uważają, za mało prawdopodobne aby szczepionki mogły im zaszkodzić [1].

We wspólnym stanowisku Fundacji Bank Mleka Kobiecego, Centrum Nauki o Laktacji i Polskiego Towarzystwa Wakcynologii w sprawie szczepienia przeciwko SARS-CoV-2 kobiet w okresie laktacji czytamy, że (…) zważając na wartość mleka kobiecego w dobie pandemii i wagę szczepień przeciw COVID 19 rekomendujemy proponowanie kobietom w okresie laktacji szczepienia szczepionką mRNA skierowaną przeciw COVID-19. (…) Okres karmienia piersią nie stanowi przeciwwskazania do podania szczepionki mRNA przeciw COVID-19 (2). (…) Decyzja o zaszczepieniu należy do matki karmiącej, po uwzględnieniu analizy korzyści i ryzyka oraz stopnia narażenia na zakażenie SARS-COV-2. Pracownice służby zdrowia oraz matki wcześniaków przebywających w szpitalu znajdują się w grupie „0” uprawnionej do szczepienia w pierwszej kolejności (2). W dokumencie zwraca się również uwagę aby nie ukrywać faktu karmienia piersią przez matki zgłaszające się do punktu szczepień. Lekarza kwalifikującego obowiązuje poinformowanie matki, że nie ma w chwili obecnej badań odnośnie bezpieczeństwa w grupie matek karmiących piersią i ich dzieci, jednak nie jest to równoznaczne z przeciwwskazaniem do szczepienia. Nie wymaga to dodatkowej zgody pisemnej, wystarczy podpisanie  Kwestionariusza  wstępnego  wywiadu przesiewowego.[2]

Źródło:

1.www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/recommendations/pregnancy.html

  1. www.szczepienia.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/01/Szczepienie-w-laktacji_stanowisko-wspólne_2021_12.pdf
  2. https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/czy-szczepionka-mrna-przeciw-covid-19-modyfikuje-ludzki-genom/
  3. https://www.mp.pl/szczepienia/artykuly/wytyczne/255665,szczepienie-przeciwko-covid-19-kobiet-w-ciazy-i-karmiacych-piersia
  4. https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/practice-advisory/articles/2020/12/vaccinating-pregnant-and-lactating-patients-against-covid-19

 

Podobał Ci się ten artykuł? Podziel się ze znajomymi

Inne tematy


Polecamy również


Ostrożnie z dziurawcem!
Dziurawiec zwyczajny występuje w Europie, Azji Zachodniej oraz Afryce Północnej. W Polsce jest bardzo pospolity - można go znaleźć na łąkach, w lasach, przy drogach. Jest to jedna z najbardziej...
Opryszczka latem?
Choć popularnie nazywana jest „zimnem” często daje o sobie znać w czasie upałów. Podpowiadamy jak nie prowokować ataków opryszczki i co robić gdy problem często nawraca.   Opryszczkę wargową nazywa...
Kwarantanna to obowiązek!
Wirus SARS-CoV-2 sprawił, że słowo kwarantanna jest dziś odmieniane przez wszystkie przypadki. Na czym polega i czemu służy kwarantanna oraz jakie są wynikające z niej obowiązki? Termin kwarantanna (z łac....